Wg danych GUS w kwietniu 2023 roku inflacja wzrosła rdr o 14,7%. W praktyce oznacza to, że twoje pieniądze (także te pochodzące z wypłaty) w porównaniu z kwietniem 2022 roku były warte niemal 15% mniej. Jednym z najlepszych sposobów na zrekompensowanie pracownikom zmniejszonej wartości wynagrodzenia jest podwyżka inflacyjna. W artykule wyjaśnimy, czym jest w praktyce, czy pracodawcy mają obowiązek ją wypłacać i jak obliczyć jej kwotę.

‍

Jednym z najbardziej odczuwalnych skutków inflacji, czyli regularnego wzrostu cen w gospodarce jest utrata wartości pieniądza. Jeśli trzymasz oszczędności na nieoprocentowanym koncie bankowym lub w skarbonce, z roku na ich wartość maleje. Choć dziś wciąż będziesz trzymał w dłoni tyle samo banknotów o identycznych nominałach co kilka lat temu, kupisz za nie zdecydowanie mniej, niż kupiłbyś wtedy. Utrata wartości pieniędzy dotyczy nie tylko od lat gromadzonych oszczędności, ale także bieżących wpływów, np. wynagrodzenia. Skutecznym rozwiązaniem, które pozwala zminimalizować negatywny wpływ inflacji na pensję, jest podwyżka antyinflacyjna. Czym jest w praktyce?

‍

Podwyżka inflacyjna — co to jest?

Podwyżka inflacyjna jest waloryzacją wynagrodzenia o wskaźnik inflacji w stosunku rocznym podawany przez Główny Urząd Statystyczny, Mówiąc prościej, jest to podwyżka, której zadaniem jest zrekompensowanie pracownikowi negatywnego wpływu inflacji na wynagrodzenie, a jej wartość powinna wynosić tyle, ile wskaźnik inflacji w roku poprzedzającym waloryzację pensji.

‍

‍

Podwyżka inflacyjna 2023 - ile procent wynosi? Jak obliczyć podwyżkę inflacyjną?

To, ile wyniesie wartość podwyżki inflacyjnej, zależy od wskaźnika inflacji za poprzedni rok podanego przez Główny Urząd Statystyczny. W 2022 roku średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych wzrósł o 14,4% w stosunku do roku poprzedniego. W praktyce oznacza to, że wartość podwyżki inflacyjnej w 2023 roku powinna wynieść około 14%.

‍

Przykład: Jeśli zarabiasz 5000 zł brutto, wartość podwyżki inflacyjnej wyniesie około 720 zł brutto (5000 x 14,4/1000).

‍

‍

Podwyżka inflacyjna w praktyce — czy pracodawcy wdrażają inflacyjne podwyżki? Sytuacja na rynku pracy

Jak wynika z raportu Monitor Rynku Pracy, zrealizowanego w grudniu 2022 roku przez Instytut Badawczy Randstad we współpracy z Instytutem Badawczym Pollster ponad połowa (54 proc.) pracowników odnotowała w zeszłym roku wzrost wynagrodzenia. 41 proc. dostało podwyżkę niższą, niż się spodziewali, a tylko co czwarty mówi o wzroście pensji powyżej 10 proc., który dorównał ubiegłorocznej inflacji.

‍

A jakie podejście do podwyżek inflacyjnych mają pracodawcy?

‍

Z raportu Barometr Polskiego Rynku Pracy I półrocze 2023 zrealizowanego na zlecenie Personnel Service, podwyżki dla pracowników planuje 39% przedsiębiorców. 38% zatrudniających planuje utrzymać wynagrodzenia na poziomie z 2022 roku, a 11% planuje obniżki. Niemal połowa (48%) pracodawców planujących podwyżki chce podwyższyć wynagrodzenia pracowników o 6-10%, co czwarty chce zwiększyć pensje o 11-15%, a 11% nawet o 16-20%.

‍

Czy podwyżka inflacyjna jest obowiązkowa? Co na to Kodeks pracy?

Kodeks Pracy nie nakłada na pracodawców obowiązku wypłacania podwyżki inflacyjnej. Decyzja o jej przyznaniu leży więc wyłącznie w gestii zatrudniających.

‍

‍

Czy można prosić o podwyżkę inflacyjną? Jak rozmawiać z pracodawcą?

Jeśli pracodawca nie ma w zwyczaju wypłacania podwyżek inflacyjnej, nie oznacza to wcale, że nie możesz wnioskować o wzrost wynagrodzenia „sam z siebie”. Zwłaszcza jeśli twój budżet domowy jest bardzo napięty, a wzrost cen towarów i usług boleśnie odbija się na stanie twojego konta. Jak rozmawiać z pracodawcą, aby osiągnąć zamierzony cel?

1. Przed rozmową przygotuj rzetelne argumenty przemawiające na twoją korzyść. Mogą dotyczyć one zaangażowania w wykonywane obowiązki, sukcesów, które osiągnąłeś, wsparcia, jakie zapewniasz zespołowi czy nowym pracownikom.

2. Zadbaj o właściwy czas i miejsce. Jeśli to możliwe, umów spotkanie z pracodawcą, dbając o to, aby mógł poświęcić ci co najmniej 30 minut wolnego czasu. Jeśli zaczepisz go na korytarzu, w drodze między spotkaniami, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zajęty innymi sprawami zignoruje twoją prośbę.

3. Bądź szczery. Podczas rozmowy z pracodawcą opowiedz o finansowych wyzwaniach, z którymi się mierzysz (oczywiście, jeśli tak jest). Szczerość, otwartość i autentyczność to skuteczne narzędzia, które zwiększą twoje szanse na osiągnięcie sukcesu.

‍

Wzrost wynagrodzeń a inflacja: prognozy 2023 - 2025

Jak wynika z opracowania wykonanego przez firmę Sedlak & Sedlak na podstawie danych Komisji Europejskiej w 2023 roku prognozowany nominalny wzrost wynagrodzeń w Polsce ma wynieść 10,4%. W praktyce oznacza to, że pracodawcy nie zrekompensują pracownikom wysokiej inflacji, a dynamika pensji w realnym ujęciu pozostanie ujemna.

‍

Z danych zawartych w raporcie NBP o inflacji wynika, że podwyżki wynagrodzeń rok do roku w 2023 roku wyniosą 12,8% w pierwszym kwartale i 10,3% w ostatnim. W pierwszym i drugim kwartale 2023 roku dynamika wynagrodzeń będzie niższa od inflacji, w trzecim będzie jej równa, a w ostatnim – przewyższy ją.  Marcowa projekcja inflacji przygotowana przez NBP wskazuje natomiast, że w 2023 roku tym tempo wzrostu wynagrodzeń wyniesie 12 proc. rdr, w 2024 roku 8,1 proc., a w 2025 r. 6,5 proc. rdr. W latach 2024-2025 - przy ograniczonym tempie wzrostu gospodarczego, wzroście stopy bezrobocia i spadku inflacji - dynamika nominalnych wynagrodzeń powinnna się obniżyć, choć pozostanie wciąż na relatywnie wysokim poziomie.

‍

Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego prognozują natomiast, że w 2023 r. wzrost wynagrodzeń pozostanie dwucyfrowy. Spodziewają się, że średnia płaca wzrośnie o 11,3 proc. Wysoka inflacja przyczyni się do spadku siły nabywczej w pierwszej połowie roku – mniejsza liczba nowych ofert pracy utrudni pracownikom negocjacje podwyżek wynagrodzeń. Zdaniem ekspertów PIE w II półroczu sytuacja powinna się poprawić – wynagrodzenia będą wtedy rosły o 1 proc. szybciej od inflacji. Będzie to jednak wciąż słabszy wynik niż w okresie przedpandemicznym. Wzrost zamożności będzie szybszy w 2024 r. – tempo wzrostu płac spadnie wprawdzie do poziomu 9,3 proc., jednak będzie to większa wartość na tle inflacji. 

‍

Źródła:

https://info.randstad.pl/13489/i/monitor-rynku-pracy-50

https://personnelservice.pl/wp-content/uploads/2023/03/Barometr-Polskiego-Rynku-Pracy_I-polrocze-2023.pdf

https://wynagrodzenia.pl/artykul/prognozy-wynagrodzen-i-innych-wskaznikow-gospodarczych-na-2023-rok

https://static.nbp.pl/dane/projekcja-inflacji/necmod_marzec_2023.pdf

https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2023/04/Przeglad_gospodarczy_wiosna_2023.pdf

‍

‍

‍