Kto może starać się o pożyczkę od pracodawcy? Jak ją otrzymać i na co można przeznaczyć pożyczkę pracowniczą?
Niespodziewany brak środków na koncie może dotknąć każdego. Nie każdy jednak wie, że oprócz kredytu czy pożyczki w banku lub firmie pożyczkowej, może starać się o pożyczkę od pracodawcy. Jak ją otrzymać i na co można przeznaczyć pożyczkę pracowniczą? Poznaj wady i zalety tego rozwiązania.
Pożyczka pracownicza to forma wsparcia finansowego od pracodawcy dla pracownika, która może stanowić alternatywę dla pożyczek komercyjnych i chwilówek, z uwagi na niskie oprocentowanie oraz automatyczny system spłaty zobowiązania.
Pożyczki pracownicze mogą być finansowane zarówno z majątku firmy, jak i składek pracowników. Najczęściej środki pieniężne wypłacane są z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub Kas Zapomogowo-Pożyczkowych.
Jednym ze źródeł finansowania pożyczek pracowniczych są Pracownicze Kasy Zapomogowo-Pożyczkowe. Kasy te mogą być utworzone przez zakład pracy, a nadzór nad nimi sprawują związki zawodowe. Ich członkami, a co za tym idzie beneficjentami, mogą być zarówno pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, jak i ci zatrudnieni w oparciu o umowy cywilnoprawne czy samozatrudnieni.
Aby utworzyć kasę zapomogowo-pożyczkową na terenie zakładu pracy, konieczne jest zebranie co najmniej 10 osób, które deklarują gotowość przynależności do niej. Każdy członek kasy zapomogowo-pożyczkowej zostaje zobowiązany do wpłaty wpisowego oraz comiesięcznego wkładu członkowskiego (zazwyczaj składka na kasę potrącana jest przez pracodawcę bezpośrednio z comiesięcznego wynagrodzenia pracownika).
Na mocy ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia działalności socjalnej wobec pracowników. W zależności od ilości zatrudnionych pracowników, Fundusz ten jest powoływany odgórnie (powyżej 50 osób zatrudnionych) lub na wniosek powołanych w firmie związków zawodowych (20-50 osób zatrudnionych).
Ze środków funduszu mogą korzystać pracownicy firmy oraz ich rodziny, a także byli pracownicy (emeryci i renciści) a możliwość udzielenia pożyczki wynika wprost z przepisów przywołanej ustawy. Zgodnie z art. 2 pkt. 1 pracodawca w ramach działalności socjalnej może m.in. udzielić pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Dokładne zasady udzielania pożyczek są natomiast regulowane przez wewnętrzne regulaminy ZFŚS.
Pożyczka z ZFŚS udzielana jest zwykle w oparciu o kryterium dochodowe, a okres i warunki spłaty określa umowa. Pożyczka z funduszu może mieć charakter bezzwrotny.
Pożyczka z zakładu pracy to dogodne rozwiązanie dla osób, które szukają dodatkowego źródła gotówki z optymalnym oprocentowaniem i dogodnym terminem spłaty. W praktyce o pożyczkę pracowniczą może ubiegać się każdy pracownik, nie oznacza to jednak, że każdy ją otrzyma. Zazwyczaj przyznawanie pożyczek uzależnione jest od pewnych kryteriów, np. stażu pracy - minimum pół roku zatrudnienia i więcej. Znaczenie ma również rodzaj umowy - obecnie tylko osoby zatrudnione na umowę o pracę mogą ubiegać się o pożyczkę z zakładu pracy.
W celu uzyskania pożyczki pracowniczej należy złożyć u pracodawcy odpowiedni wniosek. Wzór wniosku może określać pracodawca (np. w przypadku pożyczki z ZFŚS) w wewnętrznym regulaminie firmy. Jeśli takowego dokumentu nie ma, wniosek należy sporządzić na własną rękę - powinny się w nim znaleźć dane zakładu pracy, dane pracownika, wnioskowana kwota pożyczki, cel pożyczki, data i podpis oraz numer konta do przelewu środków.
Wnioskowanie o pożyczkę pracowniczą jest więc związane z minimum formalności. Czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku zależy od indywidualnych praktyk stosowanych w zakładzie pracy lub określa go regulamin. Zazwyczaj nie jest on jednak długi, a korzyści płynące z niskiego bądź zerowego oprocentowania sprawiają, że jest to korzystne rozwiązanie dla pracownika potrzebującego zastrzyku gotówki.
Pożyczki pracownicze najczęściej wykorzystywane są na tzw. cele mieszkaniowe. Może to być pożyczka na zakup nieruchomości, ale też na sfinansowanie remontu. W określonych przypadkach istnieje jednak możliwość przeznaczenia środków na inne cele.
Umowa pożyczki od pracodawcy powinna zawierać następujące informacje:
Pożyczka od pracodawcy, jeśli pochodzi z ZFŚS, kas zapomogowo-pożyczkowych czy też innych kas lub funduszów zakładowych, jest zwolniona z podatku. Pożyczki takie nie wynikają ze stosunku pracy, a dodatkowo mają charakter zwrotny, a co za tym idzie nie mogą być traktowane jako przychód pracownika.
Dopiero w przypadku umorzenia pożyczki jej charakter podatkowy się zmienia. Pieniądze, które pracownik pożyczył od pracodawcy nie podlegają zwrotowi, w związku z czym powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek o pożyczkę bezpośrednio do pracodawcy lub do działu kadr. Wniosek powinien zawierać:
Jeśli wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony, powinna zostać sporządzona umowa pożyczki, w której powinny znaleźć się również zapisy dotyczące:
Pożyczki od pracodawcy są alternatywą dla pożyczek komercyjnych, ale jak każda inna pożyczka mają swoje wady i zalety.
Z pewnością do zalet pożyczek pracowniczych zaliczyć można:
Za wady pożyczek pracowniczych można natomiast uznać: