Czy pracownik może otrzymać pensję w gotówce, na zagraniczne konto i czy w jego imieniu pensję może odebrać osoba trzecia?
Dziś, w czasach rozwoju nowoczesnych technologii i ogromnej popularności bankowości internetowej, wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie trafia z reguły bezpośrednio na konto bankowe pracownika. W artykule wyjaśnimy, w jakich okolicznościach pracownik może otrzymać pensję w gotówce, na zagraniczne konto i czy w jego imieniu pensję może odebrać osoba trzecia.
Wszelkie kwestie związane z wypłatą wynagrodzenia regulują zapisy Kodeksu Pracy.
Zgodnie z art. 86 § 3. wskazanego wyżej aktu prawnego “Wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych”. W praktyce oznacza to, że jeśli pracownik nie będzie wnioskował o wypłatę wynagrodzenia w gotówce, automatycznie otrzyma pieniądze na wskazane pracodawcy konto.
Czy Kodeks Pracy określa ustawowe terminy wypłaty wynagrodzenia na konto? Czy pensja może trafić nie na konto pracownika, lecz na rachunek innej osoby – rodzica, małżonka czy partnera? Czy pracodawca może przelać wynagrodzenie na zagraniczny rachunek?
Jak wskazuje Art. 104 Kodeksu Pracy termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia powinien definiować Regulamin pracy – dokument określający prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. W przypadku pracodawców, którzy nie mają obowiązku ustalania regulaminu pracy, informacje dotyczące terminów wypłaty wynagrodzenia powinny znaleźć się w warunkach zatrudnienia i/lub w samej treści umowy o pracę.
Ważne, aby ustalając termin wypłaty, pracodawca dostosował go do określonych prawem zasad:
Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie powinien wypłacić w dniu poprzedzającym.
Wypłata wynagrodzenia na cudze konto jest możliwa. Aby było to możliwe, pracownik powinien złożyć stosowne oświadczenie. Jego treść może brzmieć następująco:
Ja (tutaj imię i nazwisko pracownika), udzielam pełnomocnictwa (tutaj dane osoby, do której należy rachunek bankowy) legitymującej/emu się dowodem osobistym nr…….. Zwracam się także z prośbą o przekazywanie mojego wynagrodzenia na rachunek bankowy prowadzony przez upoważnionego, o nr (tutaj numer konta, na które ma trafiać wynagrodzenie) prowadzonego w banku (tu nazwa banku).
Wypłata wynagrodzenia na zagraniczne konto pracownika może wiązać się dla pracodawcy z koniecznością pokrycia dodatkowych opłat: kosztów przewalutowania, kosztu wykonania zagranicznego przelewu czy spreadem. Jak wskazuje Art. 91. § 1 Kodeksu pracy Należności inne niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 (są to m.in. składki na ubezpieczenie, zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi czy sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych – przyp. red.) mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie. Wypłata pensji na zagraniczne konto jest więc możliwa. Kwestie ewentualnych odliczeń i ich potrącenia z wynagrodzenia powinieneś jednak omówić z pracodawcą a w razie konieczności – złożyć także odpowiedni wniosek.
Kwestie związane z wypłatą wynagrodzenia na dwa rachunki bankowe nie jest uregulowana prawem. W praktyce nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby pracodawca wypłacał wynagrodzenie właśnie w takim systemie. Podobnie jak w przypadku przelewu na zagraniczne konto, powinieneś ustalić z pracodawcą, kto poniesie koszty transferu środków na drugi rachunek. Twoim obowiązkiem będzie także złożenie wniosku określającego podział wypłaty pomiędzy rachunkami i zawierającego informacje o obu numerach konto oraz dacie, od której pensja ma być wypłacana właśnie w taki sposób.
Wypłata pensji w gotówce jest możliwa. Wymaga jednak złożenia przez pracownika stosownego wniosku o wypłatę gotówkową.
Wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych powinien zawierać następujące elementy:
W zależności od struktury firmy, oświadczenie o wypłacie wynagrodzenia w gotówce należy złożyć do działu kadr, płac lub bezpośrednio do przełożonego.
Kodeks Pracy nie nakłada na pracodawcę obowiązku żądania od pracownika pokwitowania wypłaty wynagrodzenia w gotówce. Stosując wypłatę gotówkową, zdecydowanie warto jednak poprosić pracownika o potwierdzenie odbioru gotówki. W przypadku ewentualnego konfliktu pomiędzy stronami, taki dokument będzie ważnym dowodem, np. w sądzie. Posiadanie potwierdzenia ma też kluczowe znaczenie dla prowadzonej dla każdego z zatrudnionych dokumentacji pracowniczej.
Jak wskazują zapisy Kodeksu Cywilnego, (Art. 463), jeśli pracownik odmówi pokwitowania, pracodawca może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia (wypłatą wynagrodzenia) albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.
Wynagrodzenie pracownika może odebrać w jego imieniu małżonek, partner lub inna osoba trzecia. Aby było to możliwe, pracownik powinien złożyć pracodawcy stosowne upoważnienie. Upoważnienie powinno zawierać:
Ja, niżej podpisany ………………...…………… (imię i nazwisko pracownika),
legitymujący się dowodem osobistym …………………………………...… (seria i nr dowodu osobistego), upoważniam Pana/Panią ………………………………. (imię i nazwisko osoby upoważnionej) legitymującego(-cą) się dowodem osobistym …………………………………… (seria i nr dowodu osobistego) do odebrania w moim imieniu mojego wynagrodzenia od dnia ……………………… .
Wynagrodzenie w naturze oznacza wynagrodzenie w formie niepieniężnej. Może ono przybierać formę np. bardzo obecnie popularnych benefitów pracowniczych. Pracodawca może wypłacić wynagrodzenie w naturze wyłącznie w części będącej uzupełnieniem podstawowego wynagrodzenia. Wypłata całego wynagrodzenia za pracę w formie niepieniężnej nie jest możliwa.